|
|
|
|
|
|
|
Kiến thức đồ cổ |
|
|
|
Nhận biết hiệu đề đồ sứ ký kiểu và đồ sứ ngự dụng (Lượt xem: 169.287)
Trải
qua năm tháng, gốm sứ không chỉ còn là những đồ dùng thủ công phục vụ
nhu cầu thiết yếu trong đời sống con người: Chén, nồi, ấm, đĩa… mà còn
hơn thế, gốm sứ đã trở thành một nét hồn dân tộc, trở thành một vẻ đẹp
riêng, một niềm tự hào riêng nói lên cốt cách, tâm hồn của cả một đất
nước.
http://bit.ly/2vTUFUL
Ở
bài viết này mình xin được giới thiệu về 2 dòng đồ sứ được nhắc đến
nhiều nhất trong thế giới cổ ngoạn của chúng ta đó là Đồ Ký Kiểu và Đồ
Ngự Dụng, mình chỉ giới thiệu sơ qua để các Bạn nắm được khái niệm, vì
có rất là nhiều thứ để nói về 2 dòng đồ này lên mình sẽ đi sâu vào từng
dòng đồ ở những bài viết sau.
Đồ sứ ký kiểu là tên gọi của một nhóm hiện vật đồ sứ do người Việt Nam
bao gồm vua, quan và cả thường dân đặt làm tại các lò gốm sứ Trung Hoa
trong khoảng thời gian từ nửa sau thế kỷ XVII đến đầu thế kỷ XX, với
những yêu cầu riêng về kiểu dáng, màu sắc, hoa văn trang trí, thơ văn
minh họa và hiệu đề.
Đĩa Kí Kiểu – Nội Phủ Thị Bắc
Dòng Đồ ký kiểu này được các nhà chuyên môn phân biệt theo triều đại:
Đồ
ký kiểu thời Hậu Lê (hay thời Trịnh – Nguyễn phân tranh): Trong đó,
đồ sứ do các chúa Trịnh ký kiểu là những món đồ mang các hiệu đề: 內 府 侍 中 (Nội phủ thị trung), 內 府 侍 右 (Nội phủ thị hữu), 內 府 侍 東 (Nội phủ thị đông), 內 府 侍 南 (Nội phủ thị nam), 內 府 侍 北 (Nội phủ thị bắc), 內 府 侍 兑 (Nội phủ thị đoài) và 慶 春 侍 左
(Khánh xuân thị tả). Còn đồ sứ do chúa Nguyễn ký kiểu là những chiếc tô
đề thơ của chúa Nguyễn Phúc Chu (1691 – 1725) vẽ kèm phong cảnh minh
họa những nội dung bài thơ đó. Những chiếc tô này đều có hiệu đề gồm hai
chữ Hán Thanh ngoạn (清 玩) viết theo lối chữ triện.
Hiệu Đề Nội Phủ Thị Trung
Đồ Ký Kiểu thời Tây Sơn (1788 – 1802): Những hiện vật còn xót lại còn rất ít, đa số là men rạn mang hiệu đề Trân ngoạn (珍 玩), đề những bài thơ chữ Nôm với các họa tiết trang trí giản lược và kém về chất lượng men, màu. ĐSKK thời Nguyễn (1802 – 1945):
Đây là những món đồ sứ được ký kiểu vào thời Nguyễn, chủ yếu dưới các
triều vua: Gia Long (1802 – 1820), Minh Mạng (1820 – 1841), Thiệu Trị
(1841 – 1847), Tự Đức (1848 – 1883) và Khải Định (1916 – 1925), bao gồm
các dòng đồ sứ ngự dụng, quan dụng và dân dụng, cả đồ sứ men trắng vẽ
lam lẫn đồ sứ màu.
Đồ Sứ Ký kiểu thời Nguyễn
Dòng
Đồ Ngự Dụng: Đồ Ngự Dụng có thể là do chính các thợ thủ công Việt Nam
xưa làm hoặc do triều đình ký kiểu bên Trung Quốc .Trong Hoàng cung của
các triều đình Đại Việt xưa có sự phân biệt khá rõ: Vua, hoàng hậu,
hoàng tử, công chúa đều có đồ dùng riêng, khác với đồ dân gian và được
gọi là đồ ngự dụng. Thậm chí, có quy định hình rồng bao nhiêu móng là
hình ảnh của Thiên tử tức Vua, cấm người thường tự tiện vẽ rồng trên đồ
dân gian, nếu vi phạm sẽ bị khép vào tội khi quân (bị chém đầu).
Đồ ngự dụng của triều đình nhà Nguyễn.
Những
đồ này thường được khắc hình linh vật như rồng, phượng. thường phải
bằng vàng bạc, châu báu. Nhân gian có câu “đẹp vàng son” khá đúng đối
với đồ ngự dụng, khi phần lớn phải bằng vàng hoặc dát vàng vào ngọc, ngà
voi, bạc, ngọc quý ,..
Đồ sứ ngự dụng vẽ Rồng
Đồ sứ ngự dụng
Bài viết về đồ sứ ký kiểu và đồ sứ ngự dụng theo hiểu biết và quan điểm của Phạm Thành Trung.
Cập nhật nguồn: CuCo.vn
CÁC TIN ĐĂNG VIP CÙNG LĨNH VỰC Kiến thức đồ cổ |
STT |
Tiêu đề |
Ngày đăng |
Nơi đăng |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|